เปิดโลก zk-SNARKs: เข้าใจหลักฐานพิสูจน์แบบไม่เปิดเผยข้อมูลในโลกคริปโต
เปิดโลก zk-SNARKs: เข้าใจหลักฐานพิสูจน์แบบไม่เปิดเผยข้อมูล
เมื่อวิทยาการเข้ารหัสพบกับเวทมนตร์บล็อกเชน
ในฐานะนักวิเคราะห์โปรโตคอลบล็อกเชนมากว่า 7 ปี ผมยังรู้สึกตื่นเต้นทุกครั้งที่เห็นแนวคิดการเข้ารหัสโบราณถูกนำมาประยุกต์ใช้ใน Web3 zk-SNARKs หรือ “หลักฐานพิสูจน์แบบไม่เปิดเผยข้อมูล” คือตัวอย่างที่ชัดเจน Ethereum Foundation สนับสนุนโครงการเกี่ยวกับเทคโนโลยีนี้ถึง 14 โครงการ ซึ่งบอกคุณได้ทุกอย่างเกี่ยวกับศักยภาพของมัน
3 ส่วนสำคัญของ zk-SNARKs
- Zero-knowledge: พิสูจน์ว่าคุณรู้บางสิ่งโดยไม่ต้องเปิดเผยสิ่งนั้น (เช่น ยืนยันว่าคุณอายุเกิน 21 ปีโดยไม่ต้องบอกวันเกิด)
- Succinct: การยืนยันทำได้ด้วยข้อมูลน้อยที่สุด
- Non-interactive: ไม่จำเป็นต้องมีการโต้ตอบระหว่างผู้พิสูจน์และผู้ตรวจสอบ
ความสวยงามคือ คุณจะได้ความปลอดภัยระดับ Bitcoin พร้อมกับความเป็นส่วนตัวระดับ Signal
กรณีศึกษา: Zcash
Zcash เป็นคนแรกที่นำ zk-SNARKs มาใช้ในวงกว้าง บล็อกเชนของพวกเขาแสดงให้เห็น:
- ธุรกรรมที่ถูกเข้ารหัสทั้งหมด
- ความโปร่งใสแบบเลือกได้ (ผู้ใช้เลือกได้ว่าใครจะเห็นอะไร)
- ปริมาณเหรียญสูงสุด 21 ล้านเหรียญเหมือน Bitcoin แต่มีความเป็น匿名สูงกว่า
ข้อเท็จจริงน่าสนใจ: ทุกธุรกรรมที่ถูกซ่อนใน Zcash จะสร้าง hash สามอัน - สำหรับผู้รับ, จำนวนเงิน, และรหัสเฉพาะตัว - เหมือนตุ๊กตา Matryoshka แบบเข้ารหัส
ก้าวไกลกว่าเหรียญความเป็นส่วนตัว: การนำไปใช้ในองค์กร
บริษัทใหญ่ๆ เริ่มตื่นตัว:
- EY สร้าง Nightfall สำหรับธุรกรรม Ethereum แบบส่วนตัว
- Aleo ได้รับเงินทุน 28 ล้านดอลลาร์เพื่อรวม zk-proofs เข้ากับเว็บแอป
- Celo ใช้พวกมันเพื่อให้เข้าถึง DeFi บนมือถือได้ง่ายขึ้น
สิ่งที่น่าตื่นเต้นที่สุดสำหรับผมในฐานะนักวิเคราะห์ INTJ คือวิธีการแก้ปัญหาความขัดแย้ง “ความเป็นส่วนตัว vs การปฏิบัติตามกฎ” ของคริปโต ด้วยการจัดการคีย์ที่เหมาะสม สถาบันต่างๆ สามารถตรวจสอบโดยไม่ต้องสอดแนม
เคล็ดลับ: ติดตามทวีตล่าสุดของ Vitalik Buterin เกี่ยวกับการขยายขนาด zk-SNARKs - เทคโนโลยีนี้อาจทำให้โซลูชัน Layer 2 ของ Ethereum มีประสิทธิภาพมากขึ้น 100 เท่า
BlockchainNomad
ความคิดเห็นยอดนิยม (2)
बिना बताए सबकुछ साबित करने का जादू!
zk-SNARKs वही करते हैं जो हमारी मम्मियां पूछताछ के दौरान करती हैं - सच्चाई जानती हैं बिना एक भी सवाल पूछे! 😂
ज़कैश ने तो इस टेक्नोलॉजी से ऐसा जादू दिखाया कि बिटकॉइन भी शर्मिंदा हो गया। अब ट्रांजैक्शन का डिटेल्स छुपाने के लिए गुप्त एजेंट बनने की ज़रूरत नहीं!
मेट्रो में भी चलेगा ये फंडा
EY और Aleo जैसी कंपनियां इस पर काम कर रही हैं। अगली बार मेट्रो टिकट खरीदते समय भी आपका डेटा सेफ रहेगा - पर फिर कौन देखेगा आपके ‘घर वापसी’ के मैसेज? 🤫
(क्रिप्टो एक्सपर्ट्स, कमेंट में बताएं - आपको ये ‘जादुई छड़ी’ कितनी पसंद आई?)
Магія zk-SNARKs: Як довести, що ти не верблюд
Цікаво, як zk-SNARKs дозволяють довести щось, нічого не розкриваючи – мабуть, це те, що моя дружина називає “чоловіча логіка”.
Крипто-матрешка від Zcash
Zcash зробив з транзакцій справжніх криптоматрешек – три хеші в одному! Навіть бабуся в селі була б вражена такою економією місця.
P.S. Якщо хтось знає, як пояснити цю технологію моїй бабусі – пишіть у коменти! (Водка не пропонувати)
